نوع مقاله : مقاله علمی

نویسندگان

• زهرا تنها ¹
• معصومه مومنی مفرد ²

¹ استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

² 2. کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران

چکیده

تربیت فرزندان به‌عنوان سکانداران آینده کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. نوع سبک فرزندپروری می‌تواند ویژگی‌های ذاتی فرزندان مانند عزت نفس و اعتماد به نفس را بهبود بخشیده و در نهایت، نگرش‌ها و ادراکات متنوعی را در آنان ایجاد نماید. بر این اساس، هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی رابطه بین سبک‌های فرزندپروری با احساسات تحمیلی با تأکید بر نقش میانجی عزت نفس بوده است. این مطالعه بر اساس هدف کاربردی و از نظر نوع پژوهش در حیطه مطالعات توصیفی از نوع علّی قرار دارد. تعداد 238 دانش‌آموز (147 نفر پسر و 91 نفر دختر) مقطع متوسطه دوم شهر خرم‌آباد با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب و به پرسش‌نامه‌های سبک‌های فرزندپروری ادراک شده رابینسون و همکاران (2001)، احساسات تحمیلی کلنس (1986) و عزت نفس روزنبرگ (1965) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری به کمک نرم-افزار اسمارت- پی ال اس انجام گرفت. یافته‌های این مطالعه نشان داد که سه سبک فرزندپروری سهل‌گیرانه، استبدادی و اقتداری از طریق عزت نفس رابطه معنی‌داری با احساسات تحمیلی دانش‌آموزان دارند. همچنین، سبک‌-های استبدادی و سهل‌گیرانه به ترتیب رابطه معکوس و مستقیمی با عزت نفس داشته و عزت نفس سطح احساسات تحمیلی را کاهش داد. بنابراین، به منظور درک درست از احساسات و توانمندی‌ها، نقش سبک‌های فرزندپروری ادراک شده را باید مورد توجه قرار داد.

کلیدواژه‌ها

• سبک‌های فرزندپروری ادراک شده
• احساسات تحمیلی
• عزت نفس
• نقش میانجی